ایجاد محیط صمیمی و دوستانه، ضرورتی برای آرامش دانش آموزان

دکتر «ستاره مختاری» افزود: این دانش آموزان باید احساس کنند که محیط مدرسه فضایی امن است و آنها می توانند به معلمان، مدیران و کارکنان مدارس اعتماد کنند. 
وی ادامه داد: محیط دوستانه و صمیمی، نقش بسیار زیادی در کاهش استرس و اضطراب دانش آموزان در کوتاه ترین زمان دارد و معمولا در مدارس اینطور عمل می شود.
مختاری، جدایی از والدین و حضور در محیط جدید مدرسه را اصلی ترین دلیل نگرانی و اضطراب دانش آموزان به خصوص کلاس اولی ها اعلام کرد و گفت: آنان وارد محیطی جدید شوند که از آن تجربه ای ندارند. حتی در بزرگسالان هم تجربه تغییر و انتقال به شرایط جدید تولید اضطراب و استرس می کند.
دکترای روان شناسی شناختی ادامه داد که شروع مدرسه یک تغییر است و هر تغییری به دنبال خود یکسری استرس دارد، به این دلیل فرد از محیطی به محیط جدید وارد دچار استرس می شود، اما بزرگسالان در زمان کمتری آن را مدیریت می کنند.

** والدین نقش موثری در کاهش استرس دانش آموزان دارند

وی اظهار کرد: والدین نقش مهمی در مدیریت استرس کودکان دارند. آنان باید با بچه های خود صحبت کنند و از دانش آموزان بخواهند که نگرانی های خود را بیان کنند. باید به بچه ها فضا و مجال دهیم تا نگرانی های خود را به والدین توضیح دهند.
مختاری با اشاره به این که توضیح دادن به کودکان در باره فعالیت ها در مدرسه ضروری است، گفت: اما نه در خوبی های مدرسه و نه در سختی های درس خواندن نباید اغراق کرد و لازم است به صورت واقع گرایانه و در عین حال دوستانه مطالب را به بچه ها منتقل کرد. مطالب باید به نحو مطلوب به کودکان منتقل شود تا از استرس و اضطراب دانش آموزان در زمان بازگشایی مدرسه کاسته شود. 
وی، یادگیری علم و دانش، پیدا کردن دوستان جدید و نظم در زندگی را از جمله ویژگی های بارز مدرسه بیان کرد و گفت: ایجاد آمادگی های عملی قبل از شروع مدرسه، می تواند در مدیریت برخی از اضطراب ها و ایجاد آمادگی در دانش آموزان موثر باشد.
مختاری به خانواده ها توصیه کرد که دو تا سه روز قبل از شروع مدرسه کودک را برای ورود آنان آماده کنند. مثلا صبح زود او را از خواب بیدار کنند و با پوشیدن لباس مدرسه مسیر منزل تا مدرسه را طی کنند. 
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: خانواده ها در منزل هم با استفاده از روش های 'بازی نقش' می توانند از فرزندشان بخواهند که تصور کند سر کلاس نشسته و خودشان هم نقش معلم و یا همکلاسی را بازی کنند. این بازی های ساده می تواند در ایجاد آمادگی و کاهش ترس و نگرانی کودک نقش مفیدی داشته باشد.

** اکثر استرس های دانش آموزان طبیعی است

دکترای روان شناسی شناختی گفت: استرس در اکثر دانش آموزان در زمان بازگشایی مدرسه، طبیعی است و این موضوع بعد از مدتی کوتاه از بین می رود.
مختاری با اشاره به این که برخوردهای اولیه معلمان تاثیر مثبتی در کاهش استرس و اضطراب دانش آموزان دارد، ادامه داد: معلمان آموزش و پرورش، آموزش های لازم برای برقراری ارتباط مناسب با دانش آموزان را دیده اند و این کار معمولا به نحو مناسب انجام می شود. 
وی تاکید کرد: اگرچه عمده بچه ها به راحتی با محیط جدید مدرسه کنار می آیند، اما آمادگی برخی از دانش آموزان برای مشکلات اضطرابی از کودکان دیگر بیشتر است و سخت تر با محیط های جدید هماهنگ می شوند. 
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی گفت: این افراد نه فقط در مدرسه رفتن، حتی در جریان رشد هم به تغییرات اطراف نظیر زمان از شیر مادر گرفته شدن یا بیرون رفتن مادر از منزل حساس تر بوده و واکنش های منفی شدیدتری نشان می دادند. 
مختاری با اشاره به اینکه این افراد واکنش های شدید نظیر ترسیدن های غیرعادی از مدرسه نشان می دهند و اضطراب های آنها مدت طولانی تری باقی می ماند. حتی کودک به بهانه های مختلف از جمله دل درد از رفتن به مدرسه امتناع می کند. 
عضو هیات علمی پژوهشکده علوم شناختی و مغز دانشگاه شهید بهشتی گفت: اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، مشاوران مدارس باید این دانش آموزان را به افراد متخصص مانند روان شناسان معرفی کنند تا هم به خانواده و هم کودک برای رفع مشکل کمک کنند.
مختاری ادامه داد: معلمان معمولا در هفته های اول زمان را بیشتر صرف پذیرش دانش آموزان و آشنا کردن آنها با محیط جدید می کنند، بنابراین استرس روزهای اول معمولا در یادگیری نقش منفی ندارد، ولی استرس طولانی مدت می تواند در یادگیری تاثیر منفی داشته باشد.
وی افزود: اگر در روزهای اول شاهد حالت هایی مانند گریه کردن دانش آموزان یا خواستن والدین در سر کلاس باشیم، طبیعی است. پدر و مادر منبع اتکا و اطمینان کودکان هستند و کودکان در ابتدا تمایل دارند که احساس کنند به والدینشان دسترسی دارند، اما با افزایش اعتماد و اطمینان به معلم این مسئله معمولا به سرعت حل می شود.
براساس اعلام مسئولان وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی گذشته حدود یک میلیون و 400 هزار دانش آموزش پایه اول ابتدایی به مدارس رفتند. در مجموع جمعیت دوره ابتدایی حدود هفت میلیون و 700 هزار نفر است.